Edirne Valisi Yunus Sezer başkanlığında, dün gerçekleştirilen Çeltik Sezonu Değerlendirme ve Su Yönetimi Toplantısı’nda, çeltik üretimindeki girdi maliyetlerinin başında “Enerji” ve “Kira” giderleri ön plana çıkartılırken, Vali Sezer, tüm kamu araç-gereç ve personellerinin üreticilerin emrinde olduğunu vurguladı.
Saat 15.00 sıralarında, İpsala Ticaret Borsası İbrahim Girgin Seans ve Konferans Salonu’nda, Edirne Valisi Yunus Sezer başkanlığında başlayan Çeltik Sezonu Değerlendirme ve Su Yönetimi Toplantısı’nda; Vali Yardımcısı Eyyüp Batuhan Ciğerci, İpsala Kaymakamı Ömer Sevgili, Keşan Kaymakamı Cemalettin Yılmaz, Enez Kaymakamı Muhammed Emin Tutal, DSİ 11. Bölge Müdürü Faruk Yücegök, Edirne Tarım ve Orman İl Müdürü Atilla Bayazıt, İpsala Belediye Başkanı Mehmet Kerman, İpsala Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Necmi Sezer, Keşan Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı Ahmet Koru ile Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Şapçı, Keşan Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Necmi Sezer, Keşan ve İpsala’daki siyasi partilerin, STK’ların bazı başkan ve temsilcileri ile üreticiler katıldı.
Sezer: “Hamzadere Barajı’nda geçen yıl dönüm başına yüzde 50 fazla ücret ödememize rağmen hala inatla enerji yatırımı yapmıyorlar”
Toplantıda ilk olarak söz alan Necmi Sezer, verim kaybı ve randıman düşüklüklerine sebep olan zor bir sezonun geride kaldığını dile getirerek, “Sayın Valimize; yaptığı doğru planlamalar ile Edirne’den Enez’e kadar suyu dengeli kullanıldığı için üreticiler adına tekrar bir teşekkür etmek istiyorum. Sayın Valim; Hamzadere Barajı açık ve kapalı sulama projeleri, bakanlığın ödenek çıkarması ile hızlı bir şekilde devam ediyor. Sulu tarım arttırıldıkça ikinci ürün ile çiftçilerimiz daha fazla gelir elde edecek. Her yıl söylüyoruz, bu yıl da söylemeden geçemeyeceğim. En önemli maliyet kalemi elektrik. Hamzadere Barajı’nda geçen yıl dönüm başına yüzde 50 fazla ücret ödememize rağmen hala inatla enerji yatırımı yapmıyorlar. Bunu bir kere daha düşünmelerini istiyorum. Uzunköprü’de Çakmak Barajı ileti kanalı yapımı devam ediyor. Bunun için de Sayın Valimize göstermiş olduğu ilgi ve çabadan dolayı teşekkür ediyorum.” dedi.
Bakan da kuraklıktan yakındı
Sezer’in ardından söz alan İpsala Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı Hüseyin Bakan da, 2024 çeltik sezonunda yaşanan kuraklıktan yakınarak, 2025 yılının su açısından daha önemli olduğunu vurgulayarak, 2026 yılında ise Çakmak Barajı tamamlandıktan sonra çok daha iyi olacağını dile getirdi. Bakan, son olarak, yaşanan kuraklık nedeniyle çeltik verimleri ve randımanlarında düşüş yaşandığını da kaydetti. Bakan’ın bu sözlerinin ardından Atilla Bayazıt söz aldı. Edirne merkez ve ilçelerinde, buğday, çeltik, ayçiçeği, kanola gibi ürünlerin üretim alanları ve üretilen miktarları ile ilgili hazırladığı sunumu katılımcılara aktaran Bayazıt, kuraklık nedeniyle ayçiçekte yüzde 35’lik bir verim kaybının söz konusu olduğunu söyledi.
Sezer: “Saha uygulaması ile koltuk uygulaması arasında fark var”
Toplantının devamında söz alan Faruk Yücegök, DSİ eliyle yapılan ve yapılması planlanan yatırımlar ile çalışmalar hakkında bilgilendirmelerde bulundu. Hazırladığı sunumda, gelecek yıl tamamlanması planlanan Çakmak Barajı’ndan 25 yerleşim yerinin faydalanacağı bilgisin paylaşan Faruk Yücegök, Hamzadere Barajı’ndan ise 17 yerleşim yerinin faydalandığını söyledi. Yücegök’ün sunumundan sonra Vali Sezer söz aldı. Edirne Valisi olarak göreve başlayalı 14 ay geçtiğini hatırlatarak, bu süreçte birçok defa İpsala’ya ve diğer ilçelere ziyaretlerde bulunduğunu aktaran Sezer, “Sizlerle beraber oldukça yeni şeyler öğreniyoruz. Saha uygulaması ile koltuk uygulaması arasında fark var. Koltukta otururken her şey toz pembe görünüyor. Ancak kuraklık nedeniyle gözünün hiçbir şey görmeyen üreticiyi sahada görüyoruz. Çocuklarının rızkını tarlasına yatırmış ve sonunda hüsrana uğrayabilir.” diye konuştu.
“Şubat itibarıyla Çakmak Barajı’na suyu basmış olacağız”
Üretim yapan herkesin saygıyı hak ettiğinin altını çizen Vali Sezer, Edirne ile bakanlıklar arasında güzel bir diyalog oluştuğunu kaydederek, şunları söyledi; “Sulama projelerini Tarım ve Orman Bakanımız ile defalarca görüştük. Bu anlamda projeleri çok iyi biliyorlar. Edirne’de sulanabilir durumda olmasına rağmen kuru kalan bir karış toprağın bile ülkemiz adına büyük bir kayıp. Dolayısı ile sulama projelerini biran önce bitirelim istiyoruz. Ben her toplantıdan sonuç çıkmasını ister, yaraya merhem olunmasını isterim. Hamzadere Sulama Birliği çok güzel bir sulama birliği. Çok büyük bir alanda sulama faaliyeti yürütüyor. Hamzadere ile iglili Keşan’da toplantı yaptığımızda oradaki alanların sulanmasıyla ilgili söz verilmişti. Bununla ilgili sözümüzü yerine getirdik ve 5 bin hektarlık alan sulamaya açıldı. Bir diğer mevzu, bizim devrim otomobilleri gibi bir mesele olan Çakmak Barajı. Barajı yapmışız, kanal dökülmüş ama içerisine benzin koymaya geç kalmışız. 4.7 km’lik iletim hattının yapılmasıyla ilgili söz verilmişti. Tarım Bakanımız talimatlarını ileti. Şubat itibarıyla Çakmak Barajı’na suyu basmış olacağız. Çakmak Barajı’na suyun basılması çok önemli. Birincisi Ergene tarafını besleyeceğiz, ikincisi, su olduğu takdirde İpsala tarafını beslemek şansımız olacak. Tunca regülatörü 2025 yılında tamamlanacak. Belki de 2026 yılında, bu yıl yaşadığımız sıkıntıların çok azını yaşamış olacağız.”
“Çakmak ve Hamzadere Sulama birliklerimize 10’ar megavat’lık GES Tarım ve Orman Bakanlığımız tarafından yatırım programına alınd”
Bu yıl yaşanan sorunların yapılması gereken bazı noktaları da gün yüzüne çıkarttığını dile getiren Yunus Sezer, “Acil eylem planını bu yıl yapmamız lazım. İkincisi, üretim planlamasını yapmalıyız. Bunu da bu yıl yapmamız lazım. Yağış ve üretim alanıyla ilgili planlama olmalı. Her ilçe bir komisyon kursun ve herkes üst komisyona üye versin. Biz de komisyonlardan gelecek teklifleri değerlendirelim.” derken, üreticilerin dile getirdiği enerji ve kira maliyetleri konularıyla ilgili şunları kaydetti; “Özellikle arazilerin kiralanmasında fiyatların yüksek oluşu, çeltik maliyetlerini de etkiliyor. Kiralama maliyetlerinin makul seviyeye çekilmesinde fayda var. Bir diğer konu enerji maliyetleri. Size bir müjdemiz var. Türkiye’de 3 tane GES projesi bu yıl yatırım programına girdi. 2 tanesi Edirne’nin. Çakmak ve Hamzadere Sulama birliklerimize 10’ar megavat’lık GES Tarım ve Orman Bakanlığımız tarafından yatırım programına alındı. İnşallah enerji fiyatlarını düşürme adına çok önemli bir yatırım oldu.”
“Kimseden fazladan para almayalım”
Kooperatif ve birliklerin araç-gereçler ile yaptıkları işlerin, maliyetleri de artırdığına dikkat çeken Vali Sezer, “Üreticimiz bir birimden ne kadar fazla kazanacağının arayışı içerisinde olalım. Arkadaşlarımız ona göre çalışsınlar. Ona göre kimseden fazladan para almayalım. Alabilirsek eksik alalım. Üstünü biz ne kadar tamamlayabilirsek yapalım. Yeter ki siz üretin. Sizden istirhamımız üretin. Ben de dahil olmak üzere, tüm kamu kurumlarındaki araç-gereç, personelimiz sizin emrinizdedir. Bu ülke için üretenlerin başımızın üzerinde yer var. Bu anlamda su maliyetlerini ne kadar düşürürseniz tabana çekin. Üretici çok kazansın. Ona göre bir belirleme yapın. Bazı kooperatiflerimiz çok iyi çalışıyor, bazılarında ise eksiklikler var. Çakmak’ta da birlik kurulması önemli. Kooperatiflerimizin bir araya gelerek güçlerini birleştirmesi çok değerli olacaktır. Bir tane Çakmak, bir tane de Edirne tarafında bir birliğin kurulması önem arz ediyor. Bir diğer konu, küçük sulama projeleri. Bu anlamda 22 proje yaptık ve 3 bin dönümlük bir alan sulanabilir oldu. Köylerimizde küçük sulama projelerini son derece hızlı yapacağız. 50 projeye tamamlayacağız.” dedi.
“Hayvancılık ve tarımla ile ilgili kapım sonuna kadar açık”
Bir diğer çalışmanın, Edirne’de damızlık düve üretimi noktasında pilot il olması için 6 aydır çalışma yürüttüklerine dikkat çeken Sezer şunları söyledi; “Yurt dışından Türkiye’ye binin üzerinde damızlık düve alındı. Bu çalışmayı Tarım ve Orman Bakanımıza ilettik. Finans anlamında görüşmelerimiz oldu. Edirne’yi, inşallah hayvancılık ile ilgili hem Türkiye’yi besleyecek, hem de buradan Orta Doğu’ya, Avrupa’ya ihracat yapacağımız üretim deposu haline getireceğiz. Bunu tamamlayacak şekilde meraların ıslahını çok hızlı şekilde yapmak istiyoruz. Meraların sulanabilmesi ve yem bitkilerinin ekilmesi konusunda uygulamayı yapacağız. Şuan 10 köyde pilot uygulamasına başladık. Paşaköy’de ilk defa merada sulama projesi yapıp yem bitkisi ekeceğiz. Üreticilerimiz kullanacak. Böylece hayvancılığı da artıracağız. Ayrıca 100 dönüme yakın kapalı seracılığa ulaştık. İlk etap bitti. 90 serayı sene sonuna kadar üreticilerimize teslim etmiş olacağız. Hayvancılık ve tarımla ile ilgili kapım sonuna kadar açık.”
Balcılar, “İthalattan” dert yandı
Toplantının son bölümünde üreticilere söz verildi. İpsala Çeltik Üreticileri Birliği’nin önceki dönem başkanı Sedat Balcılar, pirinç ithalatından yakınarak, geçen yıl yapılan ithalattan kalan pirinç nedeniyle mevcut piyasa ürününün satılamadığını söyledi. Orçun Oğuz da, sorunlara birlik ve beraberlik içerisinde yaklaşılarak çözüm üretilebileceğini söyledi. Bir üretici de belediye ve vakıf arazilerinin kira bedellerinin düşürülerek, çevredeki kira bedellerinin de düşmesini sağlayabileceğini söyledi. Seçkin Şimşek de, Hamzadere Barajı’nda bazı pompaların atıl durumda olduğunu ve yapılacak çalışmalarla kullanımı durumunda 10 bin dekara yakın arazinin daha sulanabileceğini söyledi. Toplantı, üreticilerin aktardığı sorunların not edilmesi ile sona erdi.
Haber / FOTO: İlker GÜREL -Gündemsaros
